Isola del Garda – prywatna wyspa na jeziorze Garda. Jak ją zwiedzić?

Isola del Garda, w całości będąca posiadłością prywatną z zachwycającym pałacem otoczonym rozległymi ogrodami, jest jednym z najpiękniejszych miejsc nad jeziorem Garda. Wyspa przeszła długą drogę od pustelni i skromnego klasztoru, po wybudowany z rozmachem książęcy pałac. Jak do tego doszło? Jakie tajemnice kryją niemal białe mury posiadłości? Zapraszam Was na wycieczkę pełną pięknych zdjęć, historii, wspomnień i informacji praktycznych, jak zwiedzić tą niezwykłą wysepkę.

Prywatna wyspa na jeziorze Garda

Największa i jedyna z zamieszkałych wysp na jeziorze Garda liczy sobie 900 m długości, do 125 m szerokości i maksymalnie 23 m wysokości ponad taflą wody, choć nie zawsze tak było. Biorąc pod uwagę położenie jeziora Garda względem poziomu morza daje to wysokość 85 m n.p.m. Najmniejsza odległość dzieli wyspę od miejscowości San Felice del Benaco, a od stałego lądu oddalona jest o niespełna 300 m. Co ciekawe ziemia na półwyspie San Fermo – wysuniętym najbliżej wysepki – jest własnością odgałęzienia tej samej rodziny. Ów niewielki kawałek ziemi ma zadziwiająco długą i bogatą historię, którą w tym artykule chciałabym Wam przybliżyć.

Ponad tysiąc lat historii

Franciszkański klasztor i ogrody na Isola del Garda

Zanim na wyspie zagościli czcigodni mnisi ten kawałek ziemi był świadkiem licznych potyczek pomiędzy lokalnymi książętami i watażkami. Małe zatoczki i skryte jaskinie były idealną kryjówką dla przemytników, ukrywających tam swój nielegalny towar. Wszystko zmieniło się w 1180 roku. To wtedy Fryderyk I Szwabski podarował te tereny Biemino z Manerby. Ten zaś – zauroczony filozofią Franciszka z Asyżu – w roku 1221 podarował wyspę nie komu innemu, jak właśnie Franciszkowi. Zakonnik docenił położenie tego urokliwego skrawka terenu oraz wszechobecną ciszę i urządził w północnych jaskiniach wyspy prostą pustelnię. Minęło kolejne dwieście lat i nadszedł czas zmian. Pustelnia – po wizycie św. Bernardyna ze Sieny – przerodziła się w pełnoprawny klasztor, lecz jaskinie św. Franciszka pozostały nietknięte. Wtedy właśnie zaczęły powstawać na wyspie pierwsze ogrody.

Prywatna posiadłość rodów Ferrari i Cavazza

W pierwszych latach XVI wieku na wyspie powstała drukarnia, a w szkole prowadzonej przez brata Francesco Lecchi nauki pobierał młody adept i przyszły papież Adrian VI. W połowie  XVI wieku klasztor podupadł, by z końcem XVIII wieku – po niespokojnych czasach Napoleona Bonaparte i powstaniu Republiki Cisalpińskiej – całkowicie upaść i zostać sprzedanym. Złote czasy dla Isola del Garda rozpoczęły się wraz z nadejściem Hrabiego Liugi Lechi z miasta Brescia. To właśnie on w latach 20 i 30 XIX wieku rozpoczął zakrojone na szeroką skalę prace budowlane na wyspie, w tym budowę wieży w porcie. Wyspa stała się miejscem spotkań arystokracji i artystów. Era rodziny Lechi zakończyła się w 1860 roku wraz z wykupem posiadłości przez nowo powstające państwo włoskie. Dlaczego? Bowiem w tamtych czasach wyspa była strategicznym miejscem, leżącym na granicy ówczesnych Włoch i Austrii.

W 1869 roku Isola del Garda znów przeszła w prywatne posiadanie, a dokładnie w ręce genueńskiej rodziny książąt Ferrari. Uprzedzając pytanie – nie, to nie byli późniejsi producenci słynnych samochodów. Gaetano de Ferrari rozpoczął prace nad neogotycką willą, a jego żonę Marię Annenkową (adoptowaną wcześniej przez cara Mikołaja I) pochłonęły prace nad okalającym willę parkiem. Skalna część wyspy została wysadzona i zrównana z ziemią, a kamieniste podłoże po skruszeniu skał zostało nawiezione urodzajną ziemią. Skala przedsięwzięcia jak na tamte czasy i technologię była ogromna. Prace nad pałacem zakończono w 1903 roku. Ponieważ para nie doczekała się męskiego potomka, najmłodsza wnuczka Anny i księcia Gaetano – Livia Borghese – odziedziczyła posiadłość, która do dziś nosi nazwę Palazzo Borghese. W 1924 roku Livia wyszła za hrabiego Alessandro Cavazza z Bolonii, zapoczątkowując tym samym trwającą do dziś epokę rodu Cavazza na Isola del Garda.

Jak zwiedzać Isola del Garda?

Wycieczki na Isola del Garda organizują wyłącznie właściciele posiadłości. Nie ma innej możliwości legalnego wejścia na wyspę, nie możecie wynająć motorówki i przypłynąć tam na własną rękę, chyba że nie schodząc na ląd. Właściciele walczą z wtargnięciami na ich teren m.in. spuszczając agresywne psy, gdy tylko nie odbywają się wycieczki. Tablice informujące o psach znajdują się na wyspie przynajmniej w kilku miejscach. Zwiedzanie możliwe jest tylko w grupie z przewodnikiem, w jednym z trzech wybranych języków: po włosku, angielsku lub niemiecku.

Wycieczki startują z następujących miejscowości:

• Na zachodnim brzegu: Gargnano, Toscolano-Maderno, Gardone Riviera, Barbarano, Salò, Portese, San Felice del Benaco, Porto Torchio w Manerba del Garda;
• Na wschodnim brzegu: Lazise, Bardolino, Garda, Torri del Benaco;
• Na południowym brzegu: Desenzano del Garda, Sirmione, Peschiera del Garda.

Koszt wycieczki jest uzależniony jest od miasteczka, z którego wypłyniecie. Im większą odległość musi pokonać łódź, tym większy koszt. Dzieciom przysługują zniżki, za niemowlęta nie jest pobierana opłata. Wszystkie szczegóły odnośnie cen i miejscowości, z jakich organizowane są wycieczki w dane dni tygodnia znajdziecie na stronie internetowej Isola del Garda, także w języku angielskim.

Jako ciekawostkę dodam jeszcze, że bardzo zamożni goście mogę zorganizować w pałacu ślub i wesele.

Moja wycieczka na Isola del Garda

Był piękny dzień szóstego czerwca, data nieprzypadkowa, bowiem wtedy obchodzimy z Arturem naszą rocznicę ślubu. To było zaplanowane z góry, że wracając z dwutygodniowego pobytu w Toskanii zatrzymamy się nad ukochanym jeziorem. Który to już raz? Trudno zliczyć, jednak mimo wielu pobytów nad Gardą nadal mieliśmy na liście miejsca, których wcześniej nie udało się zobaczyć. Jednym z nich była Isola del Garda, miejsce idealne na romantyczną wycieczkę, której cena jest wysoka i porównywalna z kolacją w dobrej restauracji. Wpasowanie się w kalendarz udostępniania wyspy zwiedzającym wcale nie było takie łatwe przy trzydniowym pobycie. Bazę tym razem mieliśmy w Gargnano i najbliższym miejscem, z którego mogliśmy popłynąć okazało się Salò.

Rejs na Isola del Garda

Łódź odpłynęła punktualnie, a my ledwo zdążyliśmy. Odniosłam wrażenie, że nie poczekano by na nas dłużej niż pięć minut. Wycieczkę nie tylko należy zarezerwować z wyprzedzeniem, ale też opłacić. Można też ewentualnie zapłacić na miejscu, jednak podczas rezerwacji i tak trzeba zagwarantować płatność kartą kredytową.

Z Salò do portu na wyspie płynęliśmy nie więcej niż kwadrans. Zadaszona, sporych rozmiarów motorówka (na zdjęciu powyżej) mknie szybko po falach Gardy, oferując piękne widoki dookoła. Tak naprawdę rejs jest atrakcją samą w sobie. Wysepkę – nawet poza szczytem sezonu – otacza sporo prywatnych łodzi, dla których jest to jedno z atrakcyjniejszych miejsc podczas żeglowania po jeziorze.

Wysepka zachwyca już od pierwszej chwili bardzo malowniczym, malutkim portem. Tutaj następuje podział na grupy językowe. Dwie grupy mają nieco inną kolejność zwiedzania, by nie wchodzić na siebie nawzajem. Nas skierowano w stronę ogrodu leśnego i dano czas wolny na zwiedzanie. Druga grupa poszła w kierunku pałacu i tamtejszych ogrodów.

Ogród leśny

Ogród leśny to taki rodzaj ogrodu, w którym dominują wysokie drzewa mające sprawiać wrażenie, że rosną przypadkiem i bez ingerencji człowieka. Cała zachodnia cześć wyspy licząc od portu jest urządzona właśnie w tym stylu. Jeśli mnie pamięć nie myli, czas wolny na spacer po ogrodzie leśnym wynosił czterdzieści minut.

Ogród włoski

Przed frontem pałacu, tuż u podnóża tarasu rozciąga się ogród włoski z wymodelowanymi żywopłotami, przedstawiającymi emblemat rodziny Borghese. Zwróćcie uwagę na tego żółtego liliowca ze zdjęcia poniżej. Czasem pytacie mnie, czy przywożę do domu sadzonki z Włoch i jak sobie radzą w polskich warunkach klimatycznych. Ten liliowiec zachwycił mnie właśnie na Isola del Garda, a następnego dnia znalazłam go w sklepie ogrodniczym i przywiozłam do Poznania. Rośnie w drewnianej donicy, zimował na dworze okryty porządnie słomą i pięknie odbił na wiosnę. Kilka dni temu zauważyłam pierwszy w tym roku kwiat.

Ogród w stylu angielskim

Część angielską założyła matka obecnych właścicieli, na wzór ogrodów ze swojej ojczyzny. Zaczęło się od sadu, a później stopniowo dosadzała kwiaty. Rosną tutaj persymony (kaki), cytryny, gruszki, granaty, oliwki, pomarańcze, grejpfruty, jujuby i kapary, a także piękne róże we wszystkich możliwych kolorach.

Palazzo Borghese

Neogotycka willa z kamienia w kolorze écru jest centralnym punktem wyspy i zarazem największą atrakcją. Wnętrza nie są przewidziane do zwiedzania, choć mogliśmy zobaczyć namiastkę, przechodząc przez ogromną, piękna biblioteką wyłożoną drewnem. W środku obowiązuje zakaz fotografowania, więc nie mogę Wam pokazać tego pomieszczenia. Największe wrażenie robi jednak zachwycający taras z widokiem na ogrody i jezioro Garda. To właśnie na tarasie był punkt kulminacyjny naszej wycieczki. Rodzina wytwarza własne produkty, takie jak kwiatowe perfumy „Isola del Garda” i oliwę. To właśnie oliwę degustowaliśmy, do tego zaserwowano drobne przekąski i lampkę białego wina. Siedzieliśmy przy stoliku rozkoszując się pięknym otoczeniem i podziwiając budynek. Sklepienie nad tarasem ozdobione jest freskami.

Powrót na łódź

Po lampce wina i degustacji oliwy nikt nas nie wyganiał, ale jak już pierwsza osoba ruszyła w kierunku łodzi, to kolejne poszły w jej ślady. Była to piękna wycieczka warta swojej ceny, do tego świetnie zorganizowana. Artur początkowo nie podzielał mojego entuzjazmu, szczególnie zważywszy na koszty, ale po wszystkim był równie urzeczony. Wyspę szczególnie polecam właśnie dla uczczenia konkretnej okazji, czy to na rocznicę ślubu, urodziny czy nawet na zaręczyny. Miłośnicy ogrodów powinni wybrać się tutaj wręcz obowiązkowo, szczególnie późną wiosną.