Bergamo – średniowieczna perła Lombardii. Atrakcje Città Alta i Città Bassa, które warto zobaczyć. Przewodnik subiektywny

Bergamo malowniczo położone u stóp Alp i zarazem w pobliżu przepięknych włoskich jezior jest niekwestionowaną perłą regionu Lombardia, której warto poświęcić więcej czasu. Średniowieczne ulice Città Alta, cuda architektury sakralnej, aż dwa zamki, wpisane na listę UNESCO Mury Weneckie i piękne widoki roztaczające się dookoła już by wystarczyły, ale gdy dodamy do tego wspaniałą kuchnię lokalną i dogodną lokalizację na wycieczki komunikacją publiczną po okolicy, to Bergamo może okazać się dla wielu idealnym miejscem na dłuższe wakacje w Italii, i to o każdej porze roku. Zapraszam!

Bergamo to nie tylko lotnisko

Bergamo mijałam wielokrotnie przejeżdżając autostradą. Przylatywałam na tutejsze lotnisko, bardzo popularne i oferujące rozbudowaną siatkę połączeń z Polską oraz innymi miastami Włoch. Wylatywałam stąd na Sardynię, nocowałam koło lotniska, jadłam, zatrzymywałam się na przedmieściach. Ale jakoś nigdy się nie złożyło, bym przyjechała do centrum historycznego zwanego Città Alta. Tak jakoś wyszło, że zwiedzając Włochy bardziej po drodze było mi na totalnie nieznane wysepki, takie jak Ustica czy Marettimo, w góry Abruzji, do miasteczek Molise, Piemontu czy na szlaki Doliny Aosty. Nigdy jednak nie twierdziłam, że Bergamo jest niewarte uwagi. Wprost przeciwnie, od dawna korciło mnie, aby tutaj przyjechać. Spodziewałam się, że wyjadę pełna pozytywnych doznań, ale nie przeszło mi przez myśl, iż będzie ich tak wiele. I gdy już tutaj przyjechałam absolutnie przekonana, że wszyscy miłośnicy Italii byli w Bergamo przede mną, gdy wrzuciłam pierwsze posty na blogowego Facebooka oraz na blogowy Instagram, wtem pojawiły się komentarze: „byłam tylko przejazdem”, „przyleciałem i od razu pojechałem do Mediolanu” itd. Nagle okazało się, że jednak wiele osób traktuje Bergamo wyłącznie jako miasto-lotnisko, ot wylądować i jechać do stolicy Lombardii, nad jezioro Como, nad Gardę. A tymczasem górne miasto nie bez powodu uznawane jest za jeden z klejnotów regionu Lombardia. Mam nadzieję, że przekonam nieprzekonanych, iż warto potraktować Bergamo także jako cel podróży.

Dwa oblicza miasta – Bergamo Bassa i Città Alta

 

Najbardziej charakterystycznym elementem krajobrazu Bergamo jest wyraźny podział miasta na dwie części: Città Bassa, czyli tzw. „dolne miasto” to nowsza część Bergamo położona bliżej dworca kolejowego i lotniska. Nowsza nie znaczy pozbawiona atrakcji i niewarta zobaczenia, natomiast trzeba przyznać uczciwie, że górne miasto – Città Alta – przyćmiewa dolne i przyciąga uwagę odwiedzających. Tak też stało się ze mną, zresztą dość niespodziewanie. Dlatego w pierwszej części przewodnika po Bergamo znajdziecie informacje głównie na temat Città Alta, gdzie w październiku 2023 r. spędziłam wspaniałe trzy dni i – mimo planów na zjazd do dolnego miasta – nie zrobiłam tego, tak bardzo zachwycił mnie urok średniowiecznej perełki. Città Bassa zwiedzałam dopiero podczas kolejnej wizyty w Bergamo – informacje znajdziecie w dalszej części przewodnika.

Ile czasu potrzeba na zwiedzanie Bergamo?

Jeśli chcielibyście zwiedzić porządnie Città Alta, a nie tylko zaliczyć główną ulicę, wieżę widokową oraz katedrę i bazylikę, to minimum jeden cały dzień, a z oboma zamkami i kilkoma naprawdę ciekawymi muzeami przynajmniej dwa pełne dni. Urok starówki położonej na wzgórzu jest tak wielki, że prawdopodobnie chętnie będziecie zaglądać ponownie w zwiedzone już zaułki, co sprawia, że przyda się i dzień trzeci. Trzy dni pozwolą już rozsmakować się konkretnie w tutejszej kuchni. Doliczmy jeszcze choć pół dnia na dolne miasto, które również oferuje ciekawe atrakcje, a gdy jeszcze dodamy wycieczki komunikacją publiczną po okolicy, to okaże się, że nawet tydzień w Bergamo to wcale nie jest dużo.

Kiedy powstało Bergamo? Miasto na kartach historii

Bergamo to miasto o bogatej i fascynującej historii. Pierwsze ślady osadnictwa na tym terenie pochodzą już z XII wieku p.n.e. Miasto zostało oficjalnie założone około 390 p.n.e. przez Celtów, którzy nazwali je Bergheim, co oznacza „miasto na wzgórzu”. W I wieku p.n.e. osada została zajęta przez Rzymian i przemianowana na Bergomum. W 575 roku miasto ustanowiono stolicą księstwa Longobardów. W średniowieczu Bergamo było siedzibą książąt lombardzkich, miastem bogatym, w którym przechowywano liczne skarby. W 1098 roku w proteście przeciwko władzy miejscowego biskupa mieszkańcy stworzyli własny rząd. W 1165 roku miasto przyłączyło się do ligi Lombardzkiej. W 1295 roku rozpoczęło się panowanie słynnego rodu lombardzkiego Viscontich. W 1428 roku Bergamo zostało podbite przez Republikę Wenecką, co w następstwie miało duże znaczenie dla dzisiejszego wyglądu miasta. W okresie walk o zjednoczenie Włoch miejscowość często przechodziła z rąk do rąk, by ostatecznie znaleźć się w granicach nowo powstałego Królestwa Włoch.

Co zobaczyć w Bergamo Città Alta? Największe atrakcje

Główna ulica Città Alta – Via Bartolomeo Colleoni

Górne miasto, czyli zabytkowa część Bergamo, przecięta jest wszerz piękną, brukowaną ulicą, noszącą nazwę ku pamięci znamienitego mieszkańca Bartolomeo Colleoni’ego. Trakt przechodzi przez dwa z trzech najważniejszych placów w mieście, znajdują się przy nim najistotniejsze budynki świeckie i kilka sakralnych, wiele restauracji, kawiarni i sklepów.

Piazza Vecchia w Bergamo

Główny plac Bergamo z fontanną pośrodku, otoczony okazałymi pałacami. Na jednym szczycie zachwyca budynek biblioteki Angelo Mai, na drugim ratusz i wieża miejska, której szczyt jest dostępny dla miłośników pięknych widoków. Piazza Vecchia dość nietypowo graniczy z Piazza del Duomo, czyli placem katedralnym, który tutaj w Bergamo jest wyjątkowo mały jak na standardy włoskich miast i miasteczek.

Torre civica (Campanone) – wieża miejska

Wspomniana wyżej wieża pochodzi z XII wieku i oferuje możliwość podziwiania wspaniałych widoków na miasto z tarasu panoramicznego na szczycie. Około 2/3 wysokości można wygodnie pokonać windą, natomiast dalej należy się wspiąć stromymi i wąskimi schodami. Jednak panoramy roztaczające się ze szczytu są wspaniałe. Szczegóły i zdjęcia.

Palazzo del Podestà – Museo delle Storie di Bergamo

Muzeum opowiadające historię Bergamo mieszczące się w Palazzo del Podestà polecam Wam szczególnie, gdyż można je zwiedzić na tym samym bilecie, który upoważnia do wjazdu na Campanone. I nie, nie chodzi tylko o ruiny widoczne na dole przy bramce; najciekawsze kryje się dopiero na piętrze. Weszłam i zachwyciłam się, przede wszystkim pomysłowością w urządzeniu tego miejsca. Ale nie zbiory chciałabym Wam pokazać, bo jest ich zbyt wiele, a piękne wnętrza zabytkowego Palazzo del Podestà. Ach Bergamo! To prawdziwy raj dla miłośników architektury.

Piazza del Duomo w Bergamo Alta

Chyba najbardziej nietypowy Piazza del Duomo, jaki widziałam we Włoszech. Przede wszystkim jest mały, wciśnięty pomiędzy ciasną zabudowę, a pomimo to o uwagę walczą aż trzy obiekty sakralne, z czego dwa są ze sobą sklejone. Na powyższym zdjęciu od lewej strony jest katedra, następnie widać niewielki fragment bazyliki Santa Maria Maggiore o surowej fasadzie, którą dominuje całkowicie imponująca, marmurowa fasada dobudowanej kaplicy Colleoni. Mało tego, wejście do bazyliki ma ten sam styl, co owa kaplica.

Basilica di Santa Maria Maggiore

Bazylika Santa Maria Maggiore to rzymskokatolicka świątynia, która została wzniesiona w XII wieku. Legenda głosi, że powstała ona jako dopełnienie sakralnych ślubów mieszkańców miasta, którzy poprosili Matkę Boską o wstawiennictwo oraz ochronę przed klęską głodu i suszy, a także epidemią dżumy. Nietypowym rozwiązaniem jest fakt, że bazylika nie ma głównego wejścia. Można dostać się do wnętrza jedynie czterema wejściami bocznymi. Bazylika Santa Maria Maggiore to prawdziwy klejnot architektury. Jej zewnętrzna część zachowała oryginalne kształty architektoniczne lombardzkiego stylu romańskiego. Barokowe wnętrze świątyni jest bardzo bogato zdobione złotem, rzeźbami i malowidłami.

Cappella Colleoni

Majestatyczna kaplica Colleoni przylegająca do bazyliki powstała na prywatne zamówienie przywódcy Bergamo Bartolomeo Colleoni. Jej fasada ozdobiona czerwonym i białym marmurem jest arcydziełem włoskiego renesansu. Wnętrza to niesamowita koncentracja dzieł sztuki: pomnik Bartolomeo Colleoni’ego na koniu, grobowiec jego córki Medei, sarkofagi inkrustowane marmurem. Legenda głosi, że kanonicy z Santa Maria Maggiore byli przeciwni budowy kaplicy w tymże miejscu, dlatego Colleoni miał zlecić wyburzenie starej zakrystii bazyliki. Prawda to czy nie, faktem jest, że powstała w efekcie prawdziwa perła architektury.

Cattedrale di Sant’Alessandro Martire

Katedra św. Aleksandra Męczennika – patrona Bergamo – to główne miejsce kultu katolickiego w mieście i zarazem siedziba diecezji Bergamo. Świątynia posiada elegancką, ale niezbyt ciekawą – moim zdaniem – fasadę w stylu neoklasycznym, wykonaną z białego marmuru z Botticino. Za to barokowe wnętrza są przepiękne i trudno oderwać od nich wzrok. Szczególnie polecam Wam zajrzeć – a następnie zadrzeć głowę do góry – do pierwszej kaplicy po lewej strony od wejścia (zdjęcie poniżej). Dwukrotnie tutaj siedziałam i nie mogłam oderwać wzroku od tego sklepienia. Co ciekawe, budowa katedry rozpoczęła się w połowie XV wieku i została ukończona dopiero w XIX wieku. Bergamo miało bowiem już wcześniej katedrę poświęconą św. Aleksandrowi, ale ta została wyburzona przez Wenecjan, gdy budowali oni mury obronne okalające Città Alta. Według legendy katedra stoi w miejscu, gdzie w 303 r. n.e. miała miejsce męczeńska śmierć św. Aleksandra. Znaczenie imienia pochodzi z języka greckiego i oznacza „obrońcę ludzi”. Szczątki patrona mają znajdować się w urnie na głównym ołtarzu.

Koniecznie zajrzyjcie też do pierwszej kaplicy po lewej stronie od wejścia, ma przepiękne sklepienie (zdjęcie poniżej).

Chiesa di Sant’Agata nel Carmine

Spacerując główną ulicą centrum – Via Bartolomeo Colleoni – warto zajrzeć do środka bardzo niepozornie wyglądającego kościoła Chiesa di Sant’Agata nel Carmine, o pięknych, barokowych wnętrzach. Kościół jest jednonawowy, z pięcioma kaplicami bocznymi po każdej stronie. Wśród nich najważniejszą i najbardziej imponującą jest kaplica poświęcona Madonnie del Carmine, w której znajduje się cenny barokowy ołtarz zaprojektowany przez słynnego architekta Filippo Juvarrę. Tego samego, któremu w dużej mierze dzisiejszy wygląd zawdzięcza Turyn, o czym pisałam bardziej szczegółowo w mojej książce „Italia – kraina kontrastów i różnorodności. Włochy północne„. Ciekawostką jest, że kościół ten należał kiedyś do klasztoru Karmelitów i funkcjonował pod nazwą Santa Maria Annunciata. Na początku XIX wieku znajdujący się przecznicę dalej w zaułku kościół Sant’Agata nel Carmine zdekonsekrowano, a nazwę przeniesiono do świątyni przyklasztornej. W dawnym kościele św. Agaty znajduje się dziś bardzo stylowa i popularna wśród miejscowych restauracja, którą znajdziecie w kulinarnym przewodniku po Bergamo.

Piazza Mascheroni

Ten uroczy plac na zachodnim krańcu Città Alta jest dziś miejscem, gdzie można w ciszy i spokoju zjeść obiad przy stoliku na zewnątrz. To spora odmiana w stosunku do czasów panowania weneckiego, gdy odbywał się tutaj gwarny targ. Podobno wnętrza jednego z otaczających plac budynków skrywają imponujące konstrukcje piwnic i piętra budynków z epoki średniowiecza i renesansu.

Rocca di Bergamo (zamek w Bergamo)

Bardzo dobrze zachowany zamek w Bergamo, wzniesiony w średniowieczu na wzgórzu Sant’Eufemia, góruje nad wschodnią częścią Città Alta. Mury zamkowe to świetny punkt widokowy, a znajdujące się wewnątrz twierdzy Muzeum XIX wieku jest częścią sieci Muzeum Historii Bergamo (tego samego, które znajduje się w Palazzo del Podestà). Wstęp do twierdzy kosztuje 5 euro.

Palazzo Moroni

Ten niewielki pałac o przepięknych wnętrzach i największych, prywatnych ogrodach w Città Alta spośród dostępnych dla zwiedzających, znajduje się nieco na uboczu. Szczegóły znajdziecie w osobnym artykule o Palazzo Moroni.

Mura venete di Bergamo (Mury Weneckie w Bergamo)

Mury Weneckie w Bergamo wpisane na listę UNESCO to stare, wybudowane z rozmachem mury miejskie okalające Città Alta, których długość wynosi około 6 km. Zostały one wzniesione w XVI wieku przez panującą wówczas na tym obszarze Republikę Wenecką, by sprawniej bronić najdalej wysuniętych na zachód części posiadłości weneckich oraz przebiegającego tędy szlaku handlowego. Ważnym elementem Murów Weneckich są cztery bramy: Świętego Augustyna, Świętego Jakuba, Świętego Aleksandra i Świętego Wawrzyńca. Przez trzy z nich nadal mogą wjeżdżać samochody. Mury należą do najbardziej charakterystycznych budowli i atrakcji turystycznych Bergamo. Wiedzie nimi piękny trakt spacerowy, idealny na jesienne lub wiosenne spacery w cieniu drzew liściastych.

Porta San Giacomo – główna brama miejska

Niedostępną już dla samochodów jest najpiękniejsza z czterech bram – Porta San Giacomo – znajdująca się na południowym krańcu Città Alta. Zaczyna się tutaj piękny, brukowany trakt wiodący na dół, który jest chyba najlepszym miejscem do podziwiania Murów Weneckich.

Porta Sant’Alessandro

Jedną z piękniejszych bram miejskich jest Porta Sant’Alessandro znajdująca się w północno zachodniej części Città Alta. To ważny punkt charakterystyczny miasta, bowiem zaraz za bramą zaczyna się trasa – zarówno piesza jak i żelazna – na wzgórze San Vigilio.

Wzgórze San Vigilio i zamek San Vigilio

Wzgórze San Vigilio w Bergamo to miejsce poza ścisłym centrum, które mimo niewielkiej popularności naprawdę warto odwiedzić. Znajduje się tutaj zamek wzniesiony na wysokości 496 m n.p.m., który dawniej stanowił najważniejszy element fortyfikacji obronnych miasta. Twierdzę zburzono pod koniec XVIII wieku, a następnie zrekonstruowano w czasach współczesnych. Na jej szczycie rośnie park pełen drzew liściastych i ławek, na których można odpocząć i nacieszyć oczy pięknymi widokami na góry i okolicę. Zamek i park dostępne są bezpłatnie. Na wzgórze San Vigilio można podejść panoramiczną, brukowaną Via San Vigilio lub wjechać kolejką San Vigilio.

Najpiękniejsze panoramy Bergamo

W powyższym tekście już zamieściłam ten link, ale dla większej czytelności podrzucam raz jeszcze. Wszystkie szczegóły, mapy i zdjęcia znajdziecie w osobnym przewodniku „Najpiękniejsze punkty widokowe w Bergamo„.

Niesamowite Bergamo nocą we mgle

Gdy przyjechałam do Bergamo późnym popołudniem padał deszcz. Gdy szłam z przystanku do apartamentu padało. Gdy wieczorem wyszłam na kolację lało, aż parasol ledwo dawał radę. W takich chwilach łatwo pomyśleć o pechu, nietrafieniu z wyborem terminu, a nawet nieudanym pobycie. Dlatego chciałam Wam opowiedzieć o części dalszej owego wieczoru. Gdy wyszłam z restauracji zobaczyłam ulice Città Alta spowite gęstą mgłą, w dodatku puściutkie. Po ulewie pozostał już tylko mokry bruk i atmosfera, jakbym cofnęła się w czasie przynajmniej o sto lat. Magia! Zamiast wrócić szybko do apartamentu i otworzyć laptopa, spacerowałam urzeczona przez kolejne prawie dwie godziny, nie wypuszczając aparatu z dłoni. To było mistyczne doznanie, wyjątkowe chwile, w których zakochałam się totalnie w Bergamo. Następnego dnia – mimo kiepskiej prognozy – wyszło słońce i towarzyszyło mi już do końca pobytu. Czasem nie warto załamywać się deszczem zbyt szybko. Nie martwcie się też na zapas złymi prognozami pogody. Nigdy nie wiadomo, co dobrego może z nich wyniknąć.

Co zobaczyć w Bergamo Città Bassa?

Città Bassa, czyli nowsza część Bergamo znajdująca się poniżej Città Alta, nie jest aż tak piękna i zabytkowa jak otoczona weneckimi murami starówka na wzgórzu, ale z pewnością warto poświęcić jej choć kilka godzin na spacer i pyszny posiłek.

Główna ulica

Pomiędzy dworcem kolejowym, a dolną stacją Funicolare Città Alta (Viale Papa Giovanni XXIII, Viale Roma i Viale Vittorio Emanuele II) rozciąga się długa, szeroka aleja. Spacerując wzdłuż niej można zobaczyć kilka ciekawych, zabytkowych budynków, a także dać wytchnienie nogom na ławce w niewielkim parku znajdującym się przy Piazza San Marco.

Borgo San Leonardo w Bergamo

Borgo San Leonardo było niegdyś głównym centrum handlowym Bergamo. W średniowieczu via San Bernardino była ulicą pełną sklepów, warsztatów i targów, które przyciągały kupców z całego regionu. Do dziś można tu znaleźć liczne butiki i rzemieślnicze sklepy, które zachowały ducha minionych czasów. Spacerując po Borgo San Leonardo łatwo zauważyć niezwykłą mieszankę stylów architektonicznych – od pałaców po urokliwe, wąskie uliczki i kolorowe kamienice; każda budowla ma swoją historię. Borgo San Leonardo to również prawdziwy raj dla miłośników kawy. Wiele z tutejszych kawiarni ma długą tradycję i serwuje wyjątkowe mieszanki, które zadowolą najbardziej wymagających smakoszy. Spacerując po dzielnicy warto też odwiedzić kościół San Leonardo, od której dzielnica wzięła swoją nazwę; to ciekawa świątynia z dość bogatym wnętrzem. Znajduje się ona przy Piazza Pontida (zdjęcie powyżej), niewielkim placu, wokół którego skupiła się też  zabytkowa, kolorowa zabudowa z licznymi arkadami. Odchodząca stąd w stronę głównej alei dolnego miasta via XX Settembre jest dziś zadbanym deptakiem i popularną ulicą handlową z mnóstwem sklepów.

Komunikacja publiczna w Bergamo

Autobusy miejskie, dojazd z lotniska do centrum Bergamo i Città Alta

W Bergamo funkcjonuje bardzo sprawna i rozbudowana siatka połączeń autobusowych. Szczegóły oraz plener podróży dostępne są – również w języku angielskim – na oficjalnej stronie przewoźnika. Najważniejszą linią dla nas przybywających zwiedzić miasto jest bezdyskusyjnie „jedynka”. Kursuje ona na odcinku lotnisko – główny dworzec kolejowy – Città Alta, przy czym górne miasto objeżdża od strony południowej, ze wschodu na zachodni kraniec. Ostatni przystanek znajduje się przy bramie Sant’Alessandro. Uwaga! Nie wszystkie autobusy linii 1 dojeżdżają aż na lotnisko. Nawet jeśli zobaczycie „1” na wyświetlaczu, to zwróćcie uwagę na dopisek. „Stazione” oznacza, że autobus kursuje tylko do dworca kolejowego, natomiast te jadące na lotnisko – i zatrzymujące się także przy stacji kolejowej – mają dopisek „Aeroporto”.

Funicolare Città Alta

Autobusy to nie jedyne środki komunikacji publicznej, z których można skorzystać będąc w Bergamo. Miasto oferuje dwie kolejki linowo-szynowe, pozwalające szybko i sprawnie dostać się na wzgórza. Pierwsza z nich – ta zdecydowanie popularniejsza – dowozi pasażerów z dolnego do górnego miasta. UWAGA podróżujący z psami: do Funicolare Città Alta można wejść z psem pod warunkiem, że ma założony kaganiec.

Funicolare San Vigilio

Po drugiej stronie Città Alta dolną stację ma kolejka San Vigilio, która zabiera chętnych na wzgórze o tej samej nazwie, z którego roztaczają się piękne widoki. Bilet można kupić w automacie w wersji klasycznej lub tylko przyłożyć kartę płatniczą do terminala przy bramce. Motorniczy w razie czego służy pomocą.

Gdzie spać w Bergamo? Moje sprawdzone adresy

Apartamenty w Bergamo Città Alta

W zabytkowej części miasta nocowałam w bardzo fajnym, niewielkim apartamencie, jednym z trzech dostępnych w tym samym budynku, w starej zabudowie, w spokojnej ulicy, kilka kroków od Via Bartolomeo Colleoni. Agencja, która zarządza tymi mieszkaniami oferuje także kilka innych apartamentów w centrum, np. to malutkie studio, które sama rozważałam, ten przepiękny, duży apartament z widokiem, czy apartament z tarasem w dolnej części miasta. Jestem bardzo zadowolona ze swojego wyboru. Przede wszystkim dzięki genialnej lokalizacji mogłam wielokrotnie wracać do apartamentu, zostawiać zakupy, złapać chwilę oddechu czy odpocząć przed wieczornym wyjściem na kolację. Kilkadziesiąt metrów od drzwi znajdują się m.in. Carrefour Express oraz liczne restauracje.

Pokoje koło lotniska w Bergamo

Świetna propozycja na nocleg w pobliżu lotniska w Bergamo, gdy następnego dnia lecicie dalej lub macie lot wcześnie rano. Należy przejść pieszo 1,8 km (licząc od drzwi terminala przylotów) po wygodnej, asfaltowej ścieżce pieszo-rowerowej omijającej lotnisko, więc z dodatkowymi atrakcjami w postaci możliwości obserwowania startujących samolotów z perspektywy końca pasa. Sam obiekt jest świetnie zorganizowany. Gdybyście przyjechali w nocy i właściciel już nie dał rady osobiście zrobić zameldowania, to można to załatwić online, a klucze odebrać w skrytce przed wejściem. Pokój wspominam jako bardzo komfortowy, z wygodnym łóżkiem, czajnikiem elektrycznym, kubkami i wyborem herbat, dużą łazienką i balkonem. Aż było nam żal, że przyjechaliśmy wieczorem, a opuszczaliśmy pokój w nocy. Tuż obok znajduje się La Rustica, genialna knajpka z tanią pizzą na wynos.

Gdzie zaparkować samochód w Bergamo?

Z własnego doświadczenia mogę Wam polecić parking znajdujący się poza strefą ZTL, w pobliżu dworca kolejowego – Parcheggio Central Parking. Można tutaj dojechać z autostrady dość szybko i łatwo. Parking posiada kilka poziomów pod ziemią, dostępne są windy, a opłatę przed wyjazdem uiszcza się w automacie. Kawałek dalej zaczyna się Borgo San Lorenzo, a tuż obok parkingu jest genialna restauracja, o czym więcej informacji znajdziecie w kulinarnym przewodniku po Bergamo.

Kiedy najlepiej jechać do Bergamo?

Każda pora roku jest dobra na podróż do Bergamo, a zarazem każda ma swoje wady. Od wiosny do jesieni mamy największe szanse trafić na dobrą pogodę, a wycieczki nad okoliczne jeziora będą z pewnością bardziej atrakcyjne. Wtedy jednak ceny noclegów – i tak wysokie – oraz przede wszystkim ceny lotów szybują do góry, podobnie jak liczba zwiedzających. Z drugiej strony pomiędzy październikiem a marcem tłumów nie ma, a ceny spadają, jednak w zamian trzeba się liczyć z niedogodnościami. Krótszy dzień i większa szansa na deszcz to główne minusy. Czy są jednak inne zalety? Jeśli przyjedziecie w grudniu lub na początku stycznia, to zastaniecie Bergamo pięknie ozdobione na okres świąteczny.

Bergamo w październiku a Bergamo w czerwcu – moje doświadczenia

W pytaniach zadawanych w blogowej grupie na Facebooku WŁOCHY – podróże & styl życia często pojawiają się posty odnośnie pogody, jakiej można się spodziewać w poszczególnych miesiącach. O ile przewidywanie pogody to robota dla synoptyków, o tyle dzielenie się doświadczeniami o warunkach, jakie zastaliśmy podczas swoich podróży to cenny zasób informacji. Bergamo odwiedziłam dwukrotnie – jesienią w ostatnich dniach października oraz późną wiosną w połowie czerwca. W pierwszym przypadku przywitała mnie ulewa, czego efektem są m.in. zdjęcia zamglonego Città Alta zamieszczone powyżej. Następnego dnia było słonecznie z chwilami częściowego zachmurzenia i do tego cieplutko – mimo końcówki października u podnóża Alp chodziłam w bluzie i cieszyłam się promieniami słońca grzejącymi momentami bardzo konkretnie. Kolejny dzień był równie piękny, podobnie jak następny; aż żal było wyjeżdżać. Wydawać by się mogło, że w czerwcu we Włoszech musi być piękne lato, ale niekoniecznie tak jest. W 2024 roku czerwiec w północnej Italii był kapryśny; piękne, słoneczne dni przeplatane były dniami pochmurnymi, a nawet w te o idealnie błękitnym niebie często pod wieczór pojawiała się ściana deszczu. Do Bergamo przyjechaliśmy w jeden z takich pochmurnych dni, uciekając przed deszczem znad jeziora Como. Dzień był ciepły, ale nie upalny, chwilami nieco kropiło, niebo było przez cały czas przykryte gęstymi, szarymi chmurami.

Bergamo kulinarnie

Gdzie zjeść w Bergamo i czego warto spróbować? Moje rekomendacje i sprawdzone miejscówki znajdziecie w osobnym, kulinarnym przewodniku.

Co zobaczyć w okolicy Bergamo? Wycieczki komunikacją publiczną

Atrakcje najbliżej Bergamo

Zatrzymując się w Bergamo na dłużej i wybierając miasto na bazę pobytu dłuższego niż dwie doby, warto wybrać się na kilka wycieczek po okolicy. Dysponując samochodem nie jesteśmy niczym ograniczeni, dlatego skupię się na atrakcjach łatwo dostępnych komunikacją publiczną.

Jezioro Como

Przede wszystkim jezioro Como, jedno z najpiękniejszych miejsc w północnych Włoszech. Kursuje tutaj bezpośredni pociąg z Bergamo i jedzie wzdłuż wschodniego brzegu . Pierwszą miejscowością nad jeziorem, w której się zatrzymuje i którą bardzo polecam jest Lecco, gdzie koniecznie trzeba się przespacerować piękną promenadą nad brzegiem jeziora. Następnie można pojechać dalej, m.in. do słynnej Varenny, Bellano z malowniczym wąwozem Orrido di Bellano oraz pięknego, ale mało znanego Colico.

Uwaga! Przebudowa linii kolejowej Bergamo – Ponte San Pietro

W 2024 roku rozpoczęła się rozbudowa linii kolejowej pomiędzy Bergamo a Ponte San Pietro, czyli na trasie nad jezioro Como. W związku z tym wprowadzono autobusową komunikację zastępczą. W praktyce wygląda to tak, że odcinek Bergamo – Ponte San Pietro należy pokonać autobusem, a odcinek Ponte San Pietro – Lecco pociągiem. Kursy autobusów są dopasowane do kursowania pociągu, ale mimo to czas podróży jest dłuższy. Wykaz przystanków oraz rozkład jazdy dostępne są na stronie przewoźnika Trenord. Utrudnienia spowodowane rozbudową linii kolejowej mają potrwać do grudnia 2026 roku.

Jezioro Iseo

Jezioro Iseo jest znacznie mniejsze od Como i o wiele mniej doceniane, a wystarczy złapać autobus linii E do Sarnico, odjeżdżający z Bergamo – Terminal SAB, by po godzinie móc spacerować tamtejszym lungolago lub złapać statek w kierunku północnym.

Mediolan

Stolicy Lombardii nie trzeba specjalnie przedstawiać, wszak większość przelatujących do Bergamo udaje się właśnie tam. Chciałabym jednak zwrócić Waszą uwagę na fakt, że nawet jeśli zwiedziliście już Mediolan i planujecie się skupić na innych atrakcjach w okolicy, a będzie to w grudniu, to polecam bardzo ponownie wybrać się do stolicy włoskiej mody. Mało które duże miasto jest w okresie świątecznym aż tak piękne. Więcej znajdziecie w blogowym przewodniku po Mediolanie.

Atrakcje nieco dalej od Bergamo

Wielu przylatujących do Bergamo planuje się udać nad jezioro Garda, które jest nie mniej fascynujące niż Como i równie pełne różnorodnych atrakcji. Pamiętajcie proszę, że Garda to największy akwen Włoch, a to oznacza, że udając się na jednodniową wycieczkę można najwyżej liznąć tamtejszych atrakcji. Z uwagi na dogodność dojazdu polecam wybrać na taki trip miasteczka posiadające stację kolejową: Desenzano del Garda lub Peschiera del Garda, ewentualnie Sirmione, które wymaga dodatkowo złapania autobusu z dworca do centrum. Więcej znajdziecie w blogowym przewodniku po jeziorze Garda. Odradzam natomiast jednodniowe wycieczki do Wenecji, to nie ma sensu, nie z Bergamo, jest po prostu za daleko. Dla chętnych jednak podrzucam link do blogowego przewodnika po Wenecji.

Jak dojechać z lotniska w Bergamo do Mediolanu, Wenecji i nad Gardę?

Bezpośredni autobus do Mediolanu

Z lotniska w Bergamo do centrum Mediolanu można dojechać bezpośrednio w dwojaki sposób:

• autobusem obsługiwanym przez Orio al Serio Airport Bus. Autobusy tej firmy kursują regularnie z lotniska Orio al Serio do dworca kolejowego Milano Centrale w Mediolanie. Zazwyczaj kursują one co około pół godziny lub godzinę, w zależności od pory dnia. Warto sprawdzić godziny odjazdów i ceny biletów, ponieważ mogą się różnić w zależności od pory dnia i daty podróży. Informacje są dostępne również na lotnisku w hali przylotów. Bilet kosztuje 12 euro.
• kolejną możliwością jest autobus Autostradale Terravision. Autobus kursuje na trasie lotnisko Bergamo – dworzec kolejowy w Mediolanie przy Piazza Luigi Savoia. Autobusy kursują od około 4:00 do 1:00, a odjazdy są co 20-30 minut. Niestety, podróż trwa dłużej i w zależności od sytuacji na drodze może pochłonąć aż 60 minut.

Ile kosztuje bilet z lotniska w Bergamo do Mediolanu?

Bilet do Mediolanu linią Orio al Serio kosztuje 12 euro lub 10 euro kupiony online, natomiast przejazd autobusem Autostradale Terravision to wydatek 5 euro w jedną stronę lub 9 euro w dwie. Dla porównania przejazd taksówką na trasie lotnisko w Bergamo – dworzec kolejowy w Mediolanie zaczyna się od 85 euro w górę. W zależności od sytuacji na drodze podróż trwa około 50 minut.

Dojazd pociągiem

Wybór tego środka transportu wymusza najpierw dostanie się na dworzec kolejowy w Bergamo. Najprościej i najtaniej jest wybrać autobus ATB linii 1 kursujący na trasie lotnisko – stacja kolejowa – centrum dolnego miasta – Funiolare – Città Alta. Dworzec kolejowy w Bergamo znajduje się około 2 kilometry od lotniska. Koszt przejazdu z lotniska do dworca kolejowego to 2,30 euro, natomiast dalej pociągiem to ok. 8 euro.

Dojazd z Bergamo nad jezioro Garda

Na stacji kolejowej w Bergamo można wsiąść do pociągu kursującego w kierunku Peschiera del Garda lub Desenzano del Garda (w zależności od dalszych planów pobytowych). Pociągi kursują od około 6:00 do 21:30, odjeżdżając co około 30 minut. Bilety kosztują od 8 do 27 euro (cena podstawowa), w zależności od klasy pociągu, a podróż trwa od 1 do 2 godzin. W przypadku podróży pociągiem należy się liczyć z jedną przesiadką trwającą około 30 minut w Brescia lub Rovato.

Dojazd z Bergamo do Wenecji

Na stacji kolejowej w Bergamo należy wsiąść do pociągu kursującego w kierunku Brescia. Pociągi kursują od około 6:00 do 20:20, odjeżdżając co około 60 minut. Bilety kosztują od 18,50 do około 50 euro (cena podstawowa) w zależności od klasy pociągu, a podróż trwa od 1 do 2 godzin. W przypadku podróży pociągiem należy się liczyć z jedną przesiadką w Brescia, trwającą około 30 minut.

Mam nadzieję, że powyższy post wraz z dwoma dodatkowymi przewodnikami – kulinarnym oraz po punktach widokowych – przydadzą się Wam podczas zwiedzania Bergamo, a pomijających do tej pory miasto zachęcą do spędzenia tutaj przynajmniej jednego pełnego dnia.