Calcio Storico Fiorentino - brutalny turniej piłkarski we Florencji, Toskania

Calcio Storico Fiorentino to turniej piłkarski sięgający tradycjami do starożytności, w którym jedyną zasadą jest umieszczenie piłki w siatce. Poza tym na boisku nie obowiązują żadne reguły, co oznacza, że rozgrywki odbywające się na Piazza Santa Croce we Florencji należą do bardzo krwawych i brutalnych. Jakie są tradycje związane z tymi zawodami, które przez wielu określane są pierwowzorem dzisiejszych gier w rugby i piłkę nożną? Zapraszam!

Historia Calcio Storico Fiorentino

źródło: Wikipedia

Pierwowzór gry Calcio Storico Fiorentino wywodzi się ze starożytnego Rzymu. Rzymianie określali ją mianem harpastum. Piłka używana w tej grze była skórzanym workiem wypełnionym przeważnie wełną i posiadała obwód około 60 cm, a drużyna piłkarska liczyła do 27 osób. Calcio Storico Fiorentino oraz jej pierwowzór były i są nadal bardzo brutalnym sportem. Wzmianki o grze można znaleźć już w dziełach rzymskiego lekarza pochodzenia greckiego – Galena – m.in. w „Ćwiczeniach z małą piłką”, w której to głosi, że harpastum jest lepsze niż zapasy czy bieganie, ponieważ ćwiczy każdą część ciała, a przy tym zajmuje niewiele czasu i nic nie kosztuje. W taką wersję piłki grywali więc rzymscy legioniści w ramach ćwiczeń kondycji fizycznej, zarówno w centrum imperium, jak i na jego rubieżach, nierzadko z ludami podbitymi i barbarzyńcami. W historii można odnaleźć wzmianki o tym, że najsłynniejszym meczem rozegranym w starożytności był ten z roku 276 n.e. pomiędzy legionami rzymskimi a Celtami, zakończony wynikiem 1-0 dla gospodarzy. Niektórzy badacze twierdza, że rzymscy legioniści grywali w harpastum ściętymi głowami pobitych galów.

Zasady gry

© StudioMde

Współcześnie obowiązujące zasady gry zostały spisane już w 1580 roku przez Giovanniego de’Bardi – hrabiego Verino – w formie 33 zasad. Zawody zawsze odbywają się na Piazza Santa Croce we Florencji, czyli na placu przed bazyliką Santa Croce, jednym z najważniejszych kościołów w stolicy Toskanii. Tymczasowy plac gry o wymiarach 100 x 50 m ogrodzony zostaje płotem, a utwardzona nawierzchnia placu zasypywana jest piaskiem, by zamortyzować częste lądowania zawodników na ziemi. Piaskowa nawierzchnia upamiętnia też czasy pierwszych turniejów we Florencji, gdy ten teren nie był jeszcze wybrukowany. Zespół liczący po 27 osób w każdej drużynie podzielonych jest na dwie grupy:

Datori Innanzi:

Inanzi – 6 zawodników ataku bocznego;
Mediana – 4 zawodników środka boiska;
Saltotori – 2 zawodników przejmujących.

Datori Indietro:

Sconciatori – 4 zawodników pierwszoplanowej obrony pola;
Portatori palla – 3 zawodników ataku z kontry, najszybszych w drużynie;
Terzini – 5 zawodników ochraniających bramkarzy;
Portieri – 3 zawodników będących bramkarzami.

Co ciekawe, tylko trzech zawodników może być spoza Florencji. Poniżej stary schemat znaleziony w Wikipedii.

źródło: Wikipedia

W wielkim skrócie zadanie polega na tym, aby piłkę każdym możliwym sposobem umieścić za siatką znajdującą się na tyłach pola przeciwnika. W tym momencie drużyna zdobywa bramkę, w tym turnieju zwaną „caccia”. Gdy piłka przeleci nad siatką, to przeciwnik zdobywa półbramkę – „mezza caccia”. Mecze rozgrywane są pomiędzy czterema drużynami reprezentującymi cztery dzielnice Florencji:

Bianchi di Santo Spirito – biali z dzielnicy Santa Spirto
Azzurri di Santa Croce – niebiescy z dzielnicy Santa Croce
Rossi di Santa Maria Novella – czerwoni z dzielnicy Santa Maria Novella
Verdi di San Giovanni – zieloni z dzielnicy San Giovanni.

© nationalgeographic.com

Mecz trwa 50 minut, nagrodą dla zwycięskiej drużyny jest młoda jałówka rasy chianina, tej samej, z której mięsa przygotowuje się bistecca alla fiorentina, czyli tradycyjny stek po florencku. Oczywiście jest też prestiż i uznanie mieszkańców swojej dzielnicy.

Gdzie i kiedy oglądać Calcio Storico Fiorentino?

Calcio Fiorentino rozgrywane jest w czerwcu każdego roku we Florencji. Niestety, zmagania z pandemią COVID-19 i wymagania sanitarne, w tym konieczność utrzymania dystansu społecznego, pokrzyżowały plany organizatorów w zeszłym roku i nie wiadomo, czy i w tym roku rozgrywki odbędą się planowo. Do tej pory w czerwcu rozgrywane były trzy mecze – dwa pomiędzy czterema drużynami (półfinały) oraz ten najważniejszy, czyli finałowy mecz pomiędzy dwojgiem zwycięzców półfinałów. Finał corocznie rozgrywany jest 24 czerwca w dzień patrona Florencji – św. Jana Chrzciciela – o godzinie 17:00. Tegoż dnia o godzinie 16:00 z placu Piazza Santa Maria Novella wyrusza uroczysta parada drużyn, która przemierza ścisłe centrum miasta, by przed 17:00 dotrzeć na plac Piazza Santa Croce. Ten półtora kilometrowy przemarsz ścisłym centrum miasta to impreza nie tylko dla turystów, ale przede wszystkim dla mieszkańców, którzy nie załapali się na mecz.

Niestety, by obejrzeć mecz Calcio Storico Fiorentino na żywo konieczne jest kupienie biletów na miejscu we Florencji, w biurach firmy boxol. Jeśli będziecie nocować we Florencji, to możecie też z wyprzedzeniem zlecić taki zakup w recepcji hotelu. Co w przypadku braku możliwości wyjazdu do Florencji na rozgrywki? Zainteresowani widowiskiem mogą oglądać zmagania zawodników w lokalnej telewizji RTV38, nadającej również w Internecie.

Teraz Twoja kolej! Dołącz do społeczności Italia by Natalia: